Railtrash! » OLDO

In 2009 hadden we al een klein stukje van de lijn Deventer-Ommen onderzocht; de rest leek ons de moeite niet waard, maar omwille van de compleetheid hebben we de lijn van de "Overijsselsche Lokaalspoorweg-Maatschappij Deventer - Ommen" (OLDO) nu toch maar aan een minitieus onderzoek onderworpen. Ook dit is zo'n spoorlijn die relatief laat is geopend (1910) en vrijwel meteen aan de beurt was bij de eerste sluitingsronde van 1935. Opbraak volgde bijna onmiddellijk na sluiting, dus de vraag rijst of er 80 jaar na dato nog wat van de lijn te vinden valt.

We beginnen onze zoektocht naar restanten van de OLDO bij het begin: het nulpunt op station Deventer. De treinen naar Ommen hadden een eigen vertrekspoor in de vorm van een zakspoor in het perron van het station Deventer. Dit zakspoor is nog steeds te herkennen in de vorm van een langgerekt plantsoen in het her perron.	Bij vertrek uit Deventer maakten de treinen naar Ommen voor de eerste kilometers gebruik van het bestaande spoor richting Zwolle (op de foto naar rechts). De Sprinter uit Apeldoorn komt juist binnen.	De spoorlijn naar Zwolle, enkele kilometers verderop, gezien vanaf de overweg in de Overstichtlaan. Rechts heeft het OLDO-spoor gelegen. Deze boog op de achtergrond naar rechts af. Op deze hoogte moet ook ongeveer de stopplaats Platvoet gelegen hebben die ook gebruikt werd voor de trein van en naar Zwolle. Bij de electrificatie van het spoor naar Zwolle kort na de Tweede Wereldoorlog heeft men met de bovenleidingsportalen rekening gehouden met het evt. leggen van een tweede spoor tussen Deventer en Olst, maar tot nog toe is dat niet gebeurd.	Bij het Vlierspad, ten noorden van het sportpark Borgele, doet dit enigszins ruige stukje met schapen vermoeden dat we hier nog tegen een spoordijk kijken, maar dat is o.i. twijfelachtig. Niettemin moet wel hier precies de aanzet naar de brug over de Zandwetering gelegen hebben.	Plek van de voormalige brug over de Zandwetering (km. 2.978). De hoogspanningsleiding op de achtergrond markeert het verdere verloop van het tracé richting Diepenveen.
We zijn in Diepenveen aangekomen, waar van het spoortracé niets te vinden is, maar dat nog wel gemakkelijk qua ligging terug te vinden is door de hoogspanningsleiding die het vroegere tracé volgt. Om e.e.a. nog extra luister bij te zetten heeft de buurtvereniging Vossebelt een monument voor de vroegere spoorlijn in het plantsoen geplaatst.	In datzelfde plantsoen staat ook nog steeds deze raadselachtige steen met een verwijzing naar het station Diepenveen Oost. Diepenveen Oost heette Diepenveen Oost ter onderscheiding van het (inmiddels ook al lang gesloten) station Diepenveen aan de spoorlijn naar Zwolle, dat vanaf moment van de opening van Diepenveen Oost Diepenveen West is gaan heten.	Station Diepenveen Oost (km. 3.6) stond iets verderop aan de huidige Boschhoekweg. Het station is in 1986 gesloopt, maar het tegeltableau met de stationsnaam werd gered en markeert nu de plek van het vroegere station, waar nu een nieuwbouwwoning staat. Dit is dus het tweede OLDO-monument.	Verder is in Diepenveen niet zoveel meer van de OLDO terug te vinden. Deze toegang naar een huis aan de Averlose Houtweg is vermoedelijk gelegd op het spoortracé.	Het spoor stak de Boxbergseweg over en verdwijnt hier onherkenbaar in de bossen.
Daarna gaat het tracé over het terrein van wat nu een golfclub is waar wij als eenvoudige arbeiderskinderen niets te zoeken hebben. Voorbij de Verlengde Randerstraat komen we echter een herkenbare én begaanbare spoordijk tegen! Hier heeft ook de stopplaats Hoek (km. 5.4) gelegen.	In de dijk vinden we nog authentiek OLDO-ballastgrind.	We volgen het landweggetje dat op de spoordijk is gelegd verder in de richting van Eikelhof.	Het landweggetje is ter hoogte van deze boerderij zelfs nog wat breder gemaakt t.b.v. de landbouwvoertuigen.	Vanaf dezelfde plek kijken we hier nog even terug in de richting van Deventer.
Even verderop vinden we in het struweel de originele kilometerpaal 7 die we in 2009 als eerste ontdekt hebben.	Destijds over het hoofd gezien, maar deze keer niet: deze originele basalten grenssteen die de eigendomsgrens van de OLDO markeert.	Even verderop, tussen de lelietjes-van-dalen, vinden we er nog één. Deze staat best ver van het eigenlijke tracé en dat betekent dat de OLDO heel wat restgrond heeft moeten kopen voor de aanleg van de spoorlijn.	We naderen station Eikelhof. De spoordijk wordt heel toepasselijk geflankeerd door twee rechtop geplaatste dwarsliggers, maar deze zullen niet uit de OLDO-tijd dateren.	Hier waaierde het bescheiden emplacement van station Eikelhof uit.
Deze slagboom bij het station zal heel goed van spoorse origine kunnen zijn, maar of hij ook van de OLDO was, is voor ons niet duidelijk.	Het station van Eikelhof (km. 7.465) staat er nog steeds in de middle of nowhere. Best typisch dat voor zo’n nauwelijks bebouwde omgeving een station van dergelijke omvang gemaakt werd. De aanbouw rechts is van latere datum.	De perronzijde van het station Eikelhof (foto uit 2009).	Het nevengebouw van het station Eikelhof is ook nog steeds aanwezig (foto uit 2009).	Deze zeer vermolmde dwarsligger die we in de buurt van het station aantroffen zou nog wel uit de OLDO-tijd kunnen dateren.
We struinen verder en kijken nog even terug naar het fraai gelegen station Eikelhof.	Bij het stationsgebouw vinden we nog een originele grenssteen.	De doorgang wordt ons echter enigszins belemmerd door het ontbreken van de brug over de Soestwetering (km. 7.634). De wetering is in de loop van de jammer ook enigszins verlegd, van resten van de brug of de spoordijk is hier dan ook geen sprake.	We vinden we iets verderop nog wel een stuk spoordijk tussen de landerijen, dat echter over de lengte gedeeltelijk afgegraven is.	Daarna is het tracé weer systematisch uitgevaagd, maar hier moet het toch echt gelegen hebben. Dit is bij “De Muggert”.
Even voorbij de Muggert doorkliefde het spoor deze bosjes. De auto staat precies op het spoortracé.	Verderop, vlakbij het sportpark De Muggert, ontdekken we nog een gaaf stukje spoordijk.	Bij de spoordijk ligt nog een authentieke OLDO-grenssteen die vermoedelijk door een boer uit de akker is gehaald en daar neergegooid.	Daarna is het OLDO-spoor weer verdwenen onder de velden van het sportpark De Muggert.	Hier stak het spoor schuin de Boxbergerweg over. Op deze hoogte was ook de stopplaats Hiethaar (km. 8.8) die slechts minder dan een jaar (1911) bestaan heeft.
Aan de noordzijde van de Boxbergerweg, op het terrein van een nog te ontwikkelen stuk bouwgrond, heeft men het Spoorpad aangelegd waarbij het fietspad op een dijk ligt, precies op het tracé van de spoorlijn. Ook hier heeft men de herinnering aan het spoor dus levend willen houden.	Hier lag de brug over de Groote Vloedgraven. Het Spoorpad wijkt hier naar links en verlaat dus het spoortracé.	Uitgevaagd spoortracé bij het Sprokkelerveld, gezien in de richting van Wesepe.	Het stationsgebouw van Wesepe (km. 9.754) staat nog fier overeind.	Stationsnaamtableau in de perrongevel van station Wesepe.
Station Wesepe aan de straatzijde.	Voorbij het station van Wesepe stak het spoor hier de Raalterweg over.	Daarna weer een stukje fietspad over het oude spoortracé.	Ten noorden van Wesepe, bij de Bonekampweg, is het tracé weer aardig uitgevaagd.	Midden op een akker, op de Weseper Eng, is echter nog een stuk ingraving te vinden, waar, van een afstand te zien, enkele originele grensstenen lijken te staan. We hadden er graag een kijkje genomen, maar wilden niet over de vers ge-egde en mogelijk ook ingezaaide akker banjeren.
Hier kijken we vanaf de Haarbeltenweg over de Weseper Eng. Het spoor moet hier door een ingraving gelegen hebben, maar deze is grotendeels dichtgegooid en vlak gemaakt met de omringende akkers. Op de achtergrond (in het midden) zijn de bomen te zien die in het stuk ingraving staan dat nog wel bestaat, maar waar we niet bij konden. Op de voorgrond een OLDO-grenssteen.	In de grenssteen staat G+G gekerfd. Dit verwijst naar het Groote en Voorster Gasthuis in Deventer dat hier op de Weseper Eng veel gronden bezat en enkele percelen verkocht heeft aan de OLDO. Om de een of andere reden heeft men dit aangeduid op de grensstenen. Er staan er overigens meerdere van langs de akkers. Ook opmerkelijk is dat er recent nog piketpaaltjes bij geplaatst zijn.	Het spoor liep vanaf hier, met een flauwe boog naar links verder over de Weseper Eng richting de Haarbelten. Het terrein is hier aardig vlak gemaakt, zodat van dijk of ingraving niets meer te zien is.	Een stukje verderop, terugkijkend in zuidelijke richting. Het spoor moet hier in een ingraving gelegen hebben. Vermoedelijk heeft men de diepte van de ingraving gebruikt om hier een sloot door te leiden.	Tussen het geboomte van de Haarbelten wordt dit vermoeden wel bevestigd. Dit is een kunstmatige sleuf dwars door het bosje. Nu ligt er een sloot, maar oorspronkelijk was hier een ingraving voor het OLDO-tracé.
Vanaf de Heetenerdijk kijken we hier weer in zuidelijke richting in de vroegere spooringraving.	Aan de noordzijde van de Heetenerdijk maakt de sloot een kleine knik. Vermoedelijk is dit nu de oorspronkelijke spoorsloot langs het spoor dat volgens ons dan nu links van het water gelegen moet hebben.	Daarna zijn de sporen weer zonder aanknopingspunten achter te laten uitgevaagd in het landschap, behalve hier bij deze boerderij aan de Overmeenweg, waar de boer enkele OLDO-grensstenen gebruikt heeft om zijn eigen erf te markeren. (Er staan er hier naar ons idee teveel stenen te dicht op elkaar om voor ons aannemelijk te zijn dat ze nog op hun oorspronkelijke plaats zouden staan).	Het spoor kruiste ter hoogte van het hectometerbordje 60.4 schuin de Deventerweg. Hier moet ook de stopplaats Pleegste (km. 13.269) geweest zijn.	Ter plaats bevindt zich nog steeds een bushalte met de naam Pleegsterhalte, die vast naar de vroegere stopplaats verwijst.
In het bosje aan de noordzijde van de Nieuwe Deventerweg is vaag nog wel iets van een spoordijk te herkennen, maar helemaal zeker zijn we er niet van. Helaas ook geen hafvergane abri van de stopplaats Pleegste aangetroffen.	Een paar honderd meter verder kruiste het spoor de Pleegsterdijk. Deze sloot is vermoedelijk van oorsprong een spoorsloot. Hij ligt in ieder geval precies op de juiste plek en in de juiste richting.	Hier stak het spoor dwars de Ramelerdijk over.	Aan de Haansweg wordt onze aandacht getrokken door een dwarsligger met een zinken bordje met de verwijzing naar een OLDO-monument.	We lopen langs de sloot en komen aan bij een betonnen bruggetje. We denken in eerste instantie dat dit een OLDO-bruggetje is, maar...
...dat blijkt niet het geval. Enkele meters verder ligt een echte, betonnen OLDO-brug in de akker verborgen. (brug over de Schoonhetenschewetering, km. 15.346). Het watertje dat deze brug overstak is verlegd; het bruggetje fungeert niet meer als zodanig, maar is opgenomen in de akker. Enkele jaren geleden is het herontdekt tijdens archeologische onderzoekingen naar een middeleeuws kasteel.	Bij het bruggetje zijn twee (OLDO-)spoorstaven geplaatst en twee grensstenen. Tussen de spoorstaven het bord met de tekst: "1910-OLDO-1935 / Overijsselsche Lokaalspoorlijn Deventer-Ommen, totale lengte traject 37,5 km. "Sporen naar het OLDO spoor" ter herinnering aan het onderzoek naar de OLDO spoorlijn 2010-2014. Door Jan Wallink en Jos Segbers. U staat hier op het vroegere spoorbruggetje van de OLDO welke over de verdwenen wetering lag. Dit monument bestaat uit 2 originele OLDO spoorstaven en 2 hectometerpalen van basalt." Die hectometerpalen zijn dus eigenlijk grensstenen. Wij zouden ook monumenten moeten oprichten bij alles wat wij gecheckt hebben!	Nog een blik op het OLDO-monument bij het archeologische bruggetje over de verdwenen Schoonhetenschewetering.	Bij het monument staat een kastje voor de aanwezigheidsregistratie.	Uiteraard tekenen wij het gastenboek.
Voort gaan wij weer op zoek naar de verdwenen spoorlijn. Dit is vanaf de Drosteweg in zuidelijke richting. Het OLDO-monument bevindt zich direct links van de hoge bomen op de achtergrond.	Vanaf de Broeklanderdijk in noordelijke richting.	We staan nu bij de outskirts van Raalte. Het spoortracé is hier voor anderhalve kilometer verdwenen onder de N345. Hier moet volgens onze berekeningen de stopplaats Langkamp (km. 17.480) geweest zijn.	Vanaf de rotonde in de N345 kijken we hier in zuidelijke richting over het vroegere spoortracé.	Bij de Ceintuurbaan, aan de westkant van Raalte komen we verdorie alweer een OLDO-monument tegen (de vierde al) in de vorm van een bakstenen sokkel, geflankeerd door twee grensstenen en met een 7-tal spoorstaven er bovenop in een boogvorm, daarmee de boog in oostelijke richting markerend die het spoor hier inzette richting station Raalte.
Het monument blijkt volgens het bijbehorende bordje een initiatief te zijn van de Historische Vereniging Raalte e.o.	Walsteken op de zijkant van één van de spoorstaven op het monument. Een spoorstaaf uit juni 1904, dus het kan inderdaad heel goed een OLDO-rail zijn van het eerste uur.	Zoals het informatiebordje al aangaf ligt ook hier nog een authentiek OLDO-bruggetje, over de Hondemotswetering, km. 18.277. Overigens is het best opvallend en modern dat deze bruggetjes destijds al geheel in beton werden uitgevoerd.	Met een scherpe boog sloot het spoor ten westen van station Raalte aan op de lijn Zwolle-Almelo. Daar vinden we verder niet veel van terug, maar de OLDO moet hier van links gekomen zijn en juist voor het wissel aangesloten hebben. De ouderwetse diesel uit Zwolle komt juist aan te Raalte. (3 x DM'90).	Het huidige stationsgebouw van Raalte (km. 19.416) dateert van ruimschoots na de OLDO-tijd. De tweekamerbungalow uit de jaren '70 wordt al heel lang ook al niet meer als station gebruikt en is nu -zoals zoveel stations in het oosten van het land- een snackbar.
Vanaf station Raalte kijken we hier in de richting van Almelo. De OLDO had een eigen spoor links. Het relaishuis staat vermoedelijk bovenop dit tracé. De sporen naar Almelo en Ommen staken gezamenlijk het Overijsselsch Kanaal over.	Vlakbij de brug over het Overijsselsch Kanaal (achtergrond) staat nog een naoorlogse dubbele dienstwoning van NS op de plek van waar vroeger wachtpost 13 van de lijn Zwolle-Almelo stond. Let op de fraai gereconstrueerde makelaar op de top van de windveren!	We steken het kanaal over en lopen langs de muur van een leegstaande fabriek met graffiti van de Utrechtse Kabouter (KBTR).	Nog een KBTR op het einde van de muur. Het OLDO-spoor volgde min of meer dit weggetje en zwaaide hier met een scherpe boog naar het noorden richting Ommen.	De OLDO stak hier schuin het fabrieksterrein over.
Daarna wordt het een beetje saaier, want de rest van het traject tot Ommen is vrijwel geheel verdwenen onder het asfalt van de N348. Op deze hoogte, bij de Steege, bevond zich de stopplaats Linderte. (km. 21.596)	Nogmaals de N348 die over het spoortracé is gewalst ter hoogte van de vroegere stopplaats Linderte. We kijken hier richting Raalte.	Een stukje verderop, bij de kruising met de Crismansweg, bevond zich de stopplaats Crisman (km. 23.441).	Bij de bushalte 'Dijkman', maar er is hier geen stopplaats geweest met die naam.	Dat was wel het geval bij de kruising met de Oude Twentseweg, waar de stopplaats Posthoorn (km. 25.456) lag.
Bij een huis aan de N348 staan nog twee paaltjes bij de inrit. OLDO-spoorstaven?	We naderen Lemelerveld. In het talud van de weg zou je nog een spoordijk en een spoorsloot kunnen herkennen.	Lemelerveld; hier ongeveer moet het emplacement begonnen zijn. De Provinciale Weg, die het doorgaande spoor volgt, ligt links in beeld. Van een aftakking naar de vroegere Suikerfabriek hebben we niets gevonden.	Lemelerveld (km. 27.618); hier ongeveer moet het emplacement gelegen hebben. Het stationsgebouw stond rechts. Van een aftakking naar de vroegere Suikerfabriek hebben we niets gevonden. Behoudens een straatnaam Stationsstraat is hier niets tastbaars meer te vinden van het spoorverleden.	Op de plek van de vroegere draaibrug over het Overijsselsch Kanaal (km. 27.979) ligt nu een hoge, moderne asfaltbrug voor het doorgaande verkeer.
Lemelerveld, plek van de vroegere draaibrug over het Overijsselsch Kanaal.	Weer een stukje verder, bij de kruising van de N348 en de Dalmsholterdijk lag de stopplaats Dalmsholte (km. 31.776).	Enkele honderden meters verderop vinden we nog twee OLDO-grensstenen in de berm van de weg. We kwamen deze dingen ook tegen bij de inritten van huizen hier in de omgeving.	Bij de kruising van de Oude Hammerweg is een parkeerplaats hier verlaat de N348 het spoortracé. Deze laatste buigt hier naar rechts richting Ommen.	De boog die het spoor hier maakte is nog herkenbaar in het verloop van de Koedijk.
Even dachten we aan de Koedijk OLDO-hectometerpalen gevonden te hebben, maar vermoedelijk is dit iets dat met de Provinciale Weg te maken heeft. In beide palen staat een 4.	Ter hoogte van de Nieuwedijk ten westen van Ommen kwamen de OLDO en de NOLS-lijn Zwolle-Stadskanaal bijelkaar. Een drievoudige Spurt van Arriva spurt juist voorbij. Linksonder nog een grenssteen van de NOLS of de OLDO.	Vanaf dezelfde plek als de vorige foto, maar nu gezien in de richting van Ommen. Op de achtergrond ligt de brug over de Regge. Vlak voor de brug was het aansluitwissel van de OLDO.	Hier moet het wissel gelegen hebben (km. 36.152) waar de NOLS en OLDO samenkwamen. Rechts is dat aan de breedte van het talud nog te herkennen.	En zo komen we dan ruim een kilometer verder aan op het NOLS-station Ommen (km. 37.506). Eindpunt van de OLDO.
Het fraaie stationsnaamtableau in de perrongevel van station Ommen.	En aan de straatzijde hangt nog altijd het eksperimentele bielsbouwsel van N. Benninga!	Station Ommen. Tijd om af te taaien, tijd om lekker te gaan....	....chinezen bij Chinees-Indisch Restaurant Fong Fou (Brugstraat 7) in Raalte. Inzet: de rekening. En omdat we deze reportage in twee delen gemaakt hebben, ook nog...	...bij Chinees Indisch Restaurant Peking (Hoofdstraat 49) in Borger. Ja, we waren nog een stukje verder gereden langs de vroegere NOLS-lijn richting Stadskanaal. Inzet: de rekening.

Totaal aantal foto's: 105 | Maak web foto albums met Jalbum | Chameleon skin | Help

OLDO - Deventer-Ommen 2015 / copyright Victor M. Lansink - Railtrash!